Wat is het gevaar van een testament of het erfrecht tijdens een echtscheidingsprocedure?
Stel je de volgende situatie voor: Bert (65 jaar) is getrouwd met Claudia (45 jaar). Zij hebben twee kinderen (dit hadden ook alleen de kinderen van Bert dan wel Claudia kunnen zijn). Het huwelijk van Bert en Claudia loopt na 15 jaar spaak en Bert beslist om definitief de knoop door te hakken en start een echtscheidingsprocedure tegen Claudia.
Tijdens de echtscheidingsprocedure staan er grote financiële belangen op het spel. Bert en Claudia hebben namelijk een aanzienlijk vermogen. Dit vermogen moet netjes worden afgewikkeld. Bert en Claudia slagen hier niet in en hebben inmiddels al het contact met elkaar verbroken; er is sprake van een vechtscheiding.
Tijdens de echtscheidingsprocedure komt Bert plotseling te overlijden. Bert heeft geen testament opgesteld. En wat denk je? Claudia, de vrouw waaraan Bert waarschijnlijk zijn laatste stuiver niet meer zou willen uitgeven, erft alles van Bert. De kinderen krijgen slechts een vordering op Claudia ter grootte van hun erfdeel (in dit geval 1/3 deel). Deze vordering kunnen de kinderen pas opeisen als de nog relatief jonge Claudia komt te overlijden. De kinderen moeten dan hopen dat Claudia nog iets voor ze heeft overgehouden.
Je kunt je afvragen of Bert dit in het heetst van de strijd wel echt heeft gewild.
Voor vele is dit waarschijnlijk schokkend nieuws. Het is dan ook belangrijk dat je tijdens de echtscheidingsprocedure een testament opstelt of je testament wijzigt en wel zodanig dat je je aanstaande ex-echtgenoot onterft.
Hoe zit het dan precies?
Ben je getrouwd of ben je een geregistreerd partnerschap aangegaan en heb je één of meer kinderen (samen dan wel apart), dan is in beginsel de wettelijke verdeling van toepassing (‘langstlevende regeling’). Dit wil zeggen dat als je overlijdt je echtgenoot de gehele erfenis krijgt, en je kind(eren) een geldvordering krijgen op deze echtgenoot die in beginsel pas kan worden opgeëist bij het overlijden van deze langstlevende echtgenoot. Je kinderen krijgen dus in beginsel nul op het rekest en de kinderen moeten maar afwachten of je echtgenoot nog iets achterlaat.
Dit is slechts anders indien je een testament hebt opgesteld en daarin anders hebt bepaald (bijvoorbeeld dat je kinderen alles erven).
Maar wat is nu het merkwaardige? De wettelijke verdeling geldt gewoon nog tijdens een echtscheidingsprocedure, en ook het eventueel opgemaakte testament is gewoon nog geldig. Dus lig je in een (v)echtscheiding, strijd je om de verdeling van onder andere het vermogen, en kom je voor de definitieve echtscheiding te overlijden, dan krijgt jouw aanstaande ex-echtgenoot gewoon jouw hele hebben en houden (tenzij je hiervan reeds bij testament was afgeweken). Daar had je toch niet aan gedacht, laat staan dat je dit wilt?
Dit wordt pas anders als de echtscheiding definitief is. Dat wil zeggen als de echtscheiding door de rechtbank is uitgesproken én de uitspraak van de rechtbank is ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand van de gemeente waar je ooit gelukkig bent gehuwd. Dit zijn cumulatieve vereisten. Pas na het voldoen aan deze vereisten ben je geen echtgenoot meer van elkaar en is de wettelijke verdeling niet meer van toepassing. Ook komt hiermee volgens de wet een testament ten behoeve van deze inmiddels ex-echtgenoot te vervallen.
Of je nu wel of geen testament hebt, het is dus altijd raadzaam om te controleren of je je aanstaande ex-echtgenoot buitenspel hebt gezet. Neem daarvoor contact op met ons kantoor of een notaris en beoordeel samen of het al dan niet nodig is om een (nieuw) testament op te stellen.
Kunnen de kinderen van Bert niets meer doen?
Vergeet men tijdens de echtscheidingsprocedure een testament aan te passen dan wel een nieuw testament op te stellen? Dan is het (natuurlijk afhankelijk van alle omstandigheden van het geval) bijna onmogelijk om een erfstelling ten behoeve van de ex-echtgenoot ongedaan te maken. Opletten geblazen dus!